Pas in de 12e-eeuwse Servaaslegende, de Gesta Sancti Servatii, wordt het visioen verhaald waarbij Servaas de sleutel kreeg uit handen van de H. Petrus.


'Als een wonderbaar teken van de macht de hemel te sluiten en te openen overhandigde hem, toe hij vertrok, de Sleuteldrager van de Hemel een zilveren sleutel van hemelse makelij, opdat hij niet de mindere zou zijn van hem, aan wie God vroeger op de berg de stenen tafelen had gegeven.'

Hendrik van Veldeke

Daarmee is Servatius dankzij de sleutel de evenknie van Mozes, die op de berg de stenen tafelen van de Tien Geboden had ontvangen. Maar hij is nog niet de evenknie van Petrus. Dat gaat Hendrik van Veldeke in zijn Servaaslegende wél doen.


'Daarop gaf Sint Petrus aan Sint Servaas een buitengewoon kostbare, zilveren sleutel: nooit zag iemand zo'n hemels vakwerk, en evenmin is iemand op aarde in staat er zo een te vervaardigen. Hij kreeg die sleutel als een tastbaar bewijs. Petrus gaf hem uit liefde voor Servaas en als beloning voor diens inspanningen. Daarmee begiftigde hij Servaas met dezelfde macht over levenden en doden als Christus ook aan hem geschonken had. De sleutel betekende voorwaar dat Servaas zondaars en rechtvaardigen, heren en knechten, mannen en vrouwen, levenden en doden kon binden en ontbinden. De vermaarde Servaas ontving daarmee van Gods Zoon de macht om degenen die hulp en genade bij hem zochten, hun zonden te vergeven.'
hdv-laatste-mis-10_5925343225_o.jpg

Etiologie

Het ontstaan van het verhaal van de sleutel van Sint Servaas is een typisch voorbeeld van wat de literatuurwetenschappers een ‘etiologie’ noemen. Daarmee wordt een verhaal bedoeld dat gemaakt is om een bestaande situatie of een bestaand onderwerp te verklaren, waarvan men het ontstaan niet meer kent. Het kapittel van Sint Servaas had een sleutel, maar kende er de herkomst en de betekenis niet meer van, en vormde toen aan de hand van de berichten over het visioen van Servatius in Rome, de legende van de overdracht van de sleutel door Petrus.